Bestuurdersaansprakelijkheid

Wat is bestuurdersaansprakelijkheid en ketenaansprakelijkheid?

Als (ex-)bestuurder kunt u onder voorwaarden persoonlijk aansprakelijk worden gesteld voor de belastingschulden van de vennootschap volgens fiscale procedures. Het gaat bij bestuurdersaansprakelijkheid dan vaak om grote bedragen, zodat de gevolgen voor u groot kunnen zijn. De Belastingdienst moet wel aannemelijk maken dat u op grond van de wet aansprakelijk bent. In onze ervaring gaat de Belastingdienst daarbij in veel gevallen te kort door te bocht.

Gelukkig kunt u een geschil hierover voorleggen aan de belastingrechter. Op deze pagina worden enkele aspecten van de fiscale aansprakelijkheidsprocedure besproken.

Wanneer bent u als bestuurder aansprakelijk?

Voor de BV en de NV geldt dat u persoonlijk aansprakelijk bent voor specifieke belastingschulden als u de vennootschap ‘kennelijk onbehoorlijk’ heeft bestuurd. Het gaat meestal om omzet- en loonbelasting. Van kennelijk onbehoorlijk bestuur is sprake als geen redelijk denkend bestuurder onder dezelfde omstandigheden zou hebben gehandeld zoals is gehandeld. Dit betekent een zware bewijslast voor de Belastingdienst en veel vrijheid voor u als bestuurder/ondernemer. Daarbij geldt wel dat onbehoorlijk bestuur door uw medebestuurders in beginsel aan u kan worden toegerekend. U kunt zich dus niet eenvoudig verweren door te stellen dat een collega-bestuurder de financiën van de onderneming verzorgde en u daar geen zicht op had.

Wanneer bent u als maat of vennoot persoonlijk aansprakelijk?

Voor de belastingschulden van samenwerkingsverbanden zonder rechtspersoonlijkheid geldt niet de voorwaarde dat sprake moet zijn van kennelijk onbehoorlijk bestuur. Zoals voor de maatschap, VOF en CV. Een maat of vennoot ontloopt aansprakelijkheid alleen als hij aannemelijk kan maken dat het niet aan hem te wijten is dat de belasting niet is voldaan. Het is dus zaak goed in kaart te brengen waarom de belastingen niet zijn betaald. Een onverwachte en flinke terugval in omzet bijvoorbeeld, kan betekenen dat de betalingsproblemen niet aan u te wijten zijn. Dit vergt een individuele beoordeling van uw zaak. Het onderstaande over de melding betalingsonmacht is niet van toepassing op de vennoot of maat.

Melding betalingsonmacht

Om het de Belastingdienst makkelijker te maken (voormalige) bestuurders aansprakelijk te stellen voor onbetaalde belasting, heeft de wetgever een meldingsregeling bij betalingsonmacht ingevoerd. Deze meldingsregeling houdt in dat de vennootschap binnen twee weken aan de fiscus melding moet doen als een belastingaanslag niet kan worden betaald.

Wat houdt de meldingsregeling precies in?

Wordt de betalingsonmacht niet of niet tijdig gemeld? Dan vermoedt de wet (artikel 36 Invorderingswet 1990) dat er sprake is van kennelijk onbehoorlijk bestuur. Kunt u aantonen dat het niet-melden van de betalingsonmacht niet uw schuld is? Alleen dan mag u aannemelijk proberen te maken dat u de vennootschap niet kennelijk onbehoorlijk hebt bestuurd. U verkeert dus in een moeilijke positie als (ex-)bestuurder als de betalingsonmacht niet tijdig is gemeld en de belasting (deels) onbetaald is gebleven. Van belang is verder dat een tijdige melding van betalingsonmacht geen werking heeft als de vennootschap opzet of grove schuld kan worden verweten (en het gaat om aan naheffingsaanslag).  

Gevolgen van het niet tijdig melden

Er is wel rechtspraak waaruit volgt dat een melding betalingsonmacht achterwege mag blijven als de Belastingdienst al op andere wijze op de hoogte is van betalingsonmacht, bijvoorbeeld door herhaaldelijk contact over betalingsregelingen. Deze uitzondering op de hoofdregel van tijdige melding wordt door rechters echter terughoudend toegepast.

Laat uw belastingadviseur of accountant uw betalingsonmacht melden

Wees dus scherp en meld betalingsonmacht tijdig. Of spreek met uw belastingadviseur of accountant af dat hij betalingsonmacht voor u meldt als het zich voordoet.  Wilt u toch meer info over bestuurdersaansprakelijkheid? Neem dan contact op met Jaeger.

Veelgestelde vragen over bestuurdersaansprakelijkheid

Wanneer kan ik als bestuurder persoonlijk aansprakelijk worden gesteld voor belastingschulden?

Als sprake is van ‘kennelijk onbehoorlijk bestuur’, kunt u persoonlijk, hoofdelijk, aansprakelijk worden gesteld voor onder andere de verschuldigd gebleven loonbelasting en omzetbelasting. Het is aan de Belastingdienst om dit aannemelijk te maken wanneer de vennootschap op tijd een melding van betalingsonmacht heeft gedaan. Voor de vennootschapsbelasting ligt dit anders. Om u daarvoor hoofdelijk aansprakelijk te stellen, moet de Belastingdienst een civiele procedure starten.

Wat is ‘kennelijk onbehoorlijk bestuur’?

Daarvan is sprake wanneer geen redelijk denkend bestuurder onder dezelfde omstandigheden zo zou hebben gehandeld.

Wat is de meldingsregeling bij betalingsonmacht?

Om te voorkomen dat u in een nadelige bewijspositie komt, is het belangrijk dat u de betalingsonmacht van de vennootschap binnen twee weken meldt aan de Ontvanger. Wordt de betalingsonmacht niet of niet tijdig gemeld, dan wordt vermoed dat sprake is van kennelijk onbehoorlijk bestuur, tenzij u het tegendeel kunt bewijzen. Dit tegenbewijs mag echter alleen worden geleverd wanneer u eerst aannemelijk heeft gemaakt dat het niet betalen van de belasting door het lichaam niet aan u te wijten is.

Wat als ik vennoot ben in een VOF, maatschap of CV?

In dat geval geldt niet de toets van onbehoorlijk bestuur. Omdat een VOF, een maatschap en een CV geen rechtspersonen zijn maar fiscaal transparant zijn, bent u in beginsel als vennoot hoofdelijk aansprakelijk.

Kan Jaeger mij bijstaan bij een aansprakelijkstelling?

Ja, dat kan. Wij kunnen u bijstaan wanneer u aansprakelijk bent gesteld, maar ook in situaties waarin een persoonlijke aansprakelijkheid dreigt. Wilt u meer weten over wat wij voor u kunnen betekenen, neem dan contact op met een van onze specialisten.